Niezależna Gazeta Obywatelska

Wczoraj, tj. 5 czerwca br. Poseł Patryk Jaki złożył do laski marszałkowskiej projekt Ustawy przywracający bezpłatne autostrady w Polsce. Obecnie przejazd autostradą A4 z Opola do Katowic trzeba zapłacić 3,70 zł (w jedną stronę przy wjeździe w Strzelcach Opolskich). Poniżej treść uchwały opolskiego parlamentarzysty:

 

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 Regulaminu Sejmu niżej podpisani posłowie wnoszą projekt ustawy:

– o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy Pana posła Patryka Jakiego.

 

  Projekt

 

Ustawa

z dnia …………. 2012 r.

o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.

 

Art. 1

W ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (tekst jednolity Dz. U. 2004 Nr 256 poz. 2571, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 skreśla się ust. 3 i 4.

2)  w art. 1 ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Określenie autostrad w przepisach, o których mowa w ust. 2, może nastąpić, jeżeli będzie możliwość korzystania z innej, ogólnodostępnej drogi publicznej.”

3) po art. 70 dodaje się art. 70a w brzmieniu:

„Art. 70a. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie autostrad płatnych.”

 

Art. 2

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

 

Uzasadnienie

1. Wyjaśnienie celu ustawy

 

Z dniem 1 czerwca br. większy odcinek autostrady A4, zmienił swój status na płatny. W związku z tym płynny ruch został ograniczony przez tzw. bramki z opłatami. Niestety ograniczyło to swobodę ruchu nie tylko pojazdów prywatnych, ale również uprzywilejowanych tj. straż pożarna, policja czy karetka pogotowia. Dla tych pojazdów każda sekunda straty na drodze może oznaczać wyrok śmierci dla poszkodowanych w wypadkach. Już kilka dni po wprowadzeniu opłaty karetka ratunkowa jadąca do wypadku, straciła wiele minut oczekując na otwarcie szlabanu. W konsekwencji ratownicy byli zmuszeni wyrwać fizycznie szlaban, bojąc się, że ich opóźnienie do rannych może mieć tragiczne skutki.

W związku z powyższym celem Ustawy jest całkowita rezygnacja z bramek z opłatami – zagrażających życiu obywateli. Przedmiotowy problem dotyczy również innych odcinków płatnych autostrad w Polsce.  10 groszy za każdy przejechany kilometr płatnej autostrady nie może mieć większej wartości niż oczywiste zagrożenie życia wielu rannych w wypadkach na autostradach obywateli.

Ponadto celem projektowanej regulacji jest zwolnienie polskich kierowców z opłat za przejazd drogami ekspresowymi oraz autostradami, będącymi własnością państwa. Podstawowe zasady sprawiedliwości społecznej wymagają, aby polscy kierowcy byli zwolnieni z opłat za przejazd autostradami, za budowę której już zapłacili. Ponadto cały czas do niej dokładają m.in. łożąc na jej utrzymanie poprzez odprowadzane podatki do budżetu państwa oraz specjalne opłaty, które są od nich pobierane obligatoryjnie w cenie paliwa. Jednocześnie trudno się zgodzić na to, aby polscy kierowcy byli traktowani gorzej niż znaczna cześć kierowców w tej części Europy. Aż w 15 krajach tej części kontynentu nie pobiera się opłat za przejazd autostradami.

 

2. Skutki społeczne wprowadzanej ustawy

 

Wprowadzenie tego rozwiązania poprawi kondycje wielu firm, dla których ważne są koszty tranzytu. Opłaty za autostrady to dla nich dodatkowy podatek pośredni.  Tak samo zresztą traktują te opłaty prywatni użytkownicy samochodów.

Wprowadzanie bramek pobierających opłaty za korzystanie z autostrad jest niesprawiedliwe. Polscy kierowcy są zmuszani do płacenia za korzystanie z autostrad, podczas gdy zostały one wybudowane i są utrzymywane z ich pieniędzy. Ponadto, kierowcy codziennie w tzw. „opłacie paliwowej” również pokrywają koszty utrzymywania polskich dróg i autostrad.

 W sytuacji wprowadzania opłat na autostradach dochodzi do przeniesienia znacznej części ruchu tranzytowego na drogi, na których nie obowiązują opłaty, a więc na drogi alternatywne – powiatowe i gminne. Pojazdy ciężarowe zniszczą gorszej jakości drogi gminne i powiatowe, a samorządy są dziś w niezwykle trudnej sytuacji finansowej i po prostu nie stać je na ponoszenie dodatkowych kosztów napraw niszczonej nawierzchni.

Ponadto, kilka dni temu doszło do skandalicznego zdarzenia – karetka pogotowia ratunkowego została zatrzymana na autostradzie A4 w punkcie poboru opłat. Zdesperowani ratownicy, w obawie o życie rannych, do których jechali, własnoręcznie wyłamali barierki.

W obliczu powyższych faktów projekt ustawy znoszący bramki pobierające opłaty na autostradach jest uzasadniony.

 

3. Skutki prawne wprowadzanej ustawy

Proponowana nowelizacja wykreśla z materii ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym możliwość wprowadzania opłat za przejazdy publicznymi drogami ekspresowymi. Dodatkowo, projekt ustawy uchyla rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie autostrad płatnych, na mocy której autostradami płatnymi stały się odcinki:

 

1) Gdańsk – Toruń – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – Gliwice – Gorzyczki – granica państwa : trasa autostrady A1,

2) granica państwa – Świecko – Poznań – Łódź – Warszawa – Biała Podlaska – Kukuryki – granica państwa: trasa autostrady A2,

3) granica państwa – Jędrzychowice – Krzyżowa – Legnica – Wrocław – Opole – Gliwice – Katowice – Kraków – Tarnów – Rzeszów – Korczowa – granica państwa: trasa autostrady A4,

4) granica państwa – Olszyna – Krzyżowa: trasa autostrady A18.

 

4. Skutki finansowe i źródła finansowania ustawy

Niniejsza nowelizacja może rodzić skutki dla sektora finansów publicznych,
w postaci utraty dochodów przewidzianych z przedmiotowych opłat. Jako rekompensatę proponuje się źródło: dział 750 załącznika nr 2 do Ustawy Budżetowej na Rok 2012 tj. Administracja publiczna.

 

5. Zgodność z prawem krajowym i europejskim

Problematyka regulowana przez projekt ustawy jest zgodna z przepisami prawa Unii Europejskiej a także z prawem wewnętrznym Rzeczypospolitej Polskiej.