Niezależna Gazeta Obywatelska

– Miejscowa prasa zamiast być źródłem rzetelnej informacji staje się propagandową tubą aktywności włodarzy. Dlatego też rodzi się potrzeba wprowadzenia zmian legislacyjnych wzmacniających funkcję kontrolną mediów lokalnych. – zwraca uwagę portalsamorzadowy.pl.

Jednak ta słuszna idea uległa wypaczeniu: pojawiła się duża liczba „wydawnictw samorządowych”, a więc mediów prowadzonych przez wójtów, burmistrzów czy prezydentów miast za pieniądze podatników, stanowiących raczej tubę propagandową aktywności włodarzy niż źródło rzetelnej informacji.

Warto tu przypomnieć, że w 2008 r. odnotowano w całej Polsce 2500 tytułów prasy lokalnej, z tego 36 proc. stanowiły pisma samorządowe, 26 proc. – prywatne, ok. 22 proc. – parafialne, ok. 10 proc. było wydawanych przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego, 4 proc. przez zakłady pracy, a ok. 2 proc. przez partie polityczne.

Od tamtej pory obserwuje się zjawisko stałego spadku liczby niezależnych gazet lokalnych, a tytuły najczęściej ukazują się w niskich nakładach. Zarazem liczba wydawnictw samorządowych utrzymuje się na niezmiennym poziomie.

Podstawowy problem w kwestii mediów miejscowych (zarówno papierowych, jak i elektronicznych, a także radiów czy telewizji) stanowi fakt, że o ile wydawcy niezależnej prasy lokalnej wygrywają w konkurencji z mediami ogólnopolskimi dzięki poruszaniu spraw najbliższych odbiorcom, jednak ich rywalizacja z prasą samorządową opiera się na nierównych regułach gry. Często wydawnictwa samorządowe kolportowane są bezpłatnie lub w niższej cenie (dzięki dotacjom ze środków publicznych),  a to zaburza warunki konkurencji z prasą niezależną.

Tytuły samorządowe nie wypełniają też funkcji kontrolnej, bardzo ważnej dla lokalnej społeczności, tylko promują władze samorządowe, będące ich własnymi pracodawcami. Może to sprzyjać powstawaniu patologii, a gazety lokalne coraz bardziej przypominają materiały promocyjne, nadmiernie chwalące lokalnych włodarzy.

Dlatego coraz wyraźniej rysuje się potrzeba wprowadzenia zmian legislacyjnych wzmacniających funkcję kontrolną mediów lokalnych. Nie są to postulaty o fundamentalnym znaczeniu systemowym, ale mogą w istotny sposób poprawić transparentność działań wspólnot. O ile, rzecz jasna, rozwój mediów internetowych samoistnie nie rozwiąże tego problemu…

Przede wszystkim konieczne byłoby doprecyzowanie w ustawach samorządowych, że prowadzenie mediów w rozumieniu ustawy Prawo prasowe nie stanowi zadania publicznego JST. Należałoby także wyeliminować możliwość wydawania prasy przez spółki prawa handlowego zależne od samorządu terytorialnego.

tk, portalsamorzadowy.pl